imam Ali eleyhis-salamin (Allahin elminin varliqlari ehate etmesi, teqva ve perhizkarliga teshviq, muqeddes islam dininin vesfi, Hezret Peygemberin Allah terefinden gonderildiyi zaman ve Qurani-Kerimin medhi baresindeki) xutbelerindendir.
Allah , otlayan heyvanlarin chollerdeki ses ve nalesinden, bendelerin gizlindeki gunahlarindan, baliqlarin boyuk denizlerdeki get-gellerinden ve suyun berk kulekler vasitesi ile dalgalanaraq bir-birine deymesinden xeberdardir. shehadet verirem ki, Mehemmed Allahin sechilmishi, vehy (hokmu) getireni ve Onun rehmet ve mehribanliq elchisidir.
Allah -tealaya hemdden ve Hezret Mustafanin medhinden sonra, sizi perhizkarliga ve yaradilishinizin bashlangici Ondan olan, qayidish ve donush yeriniz Ona teref olacaq, ehtiyac ve isteklerinizin heyata kechmesi Ondan asili olan, arzu ve dileyinizin sonu olan, dogru yolunuz Ona teref olan ve penah ve siginacaginiz O olan Allahdan qorxmaga tovsiye edirem. chunki teqva ve Allahdan qorxmaq ureklerinizin derdlerinin dermani, qelblerinizin korlugunun gormesi, cisimlerinizin xesteliyinin shefasi, sinelerinizin fesadinin duzelmesi, nefslerinizin chirkinin temizlenmesi, gozlerinizin ortuklerinin aydinligi, qelblerinizin qorxusunun emin-amanligi ve (nadanliq) zulmetlerinizin qaranliqlarinin nurudur. Buna gore de Allaha itaet ve tabechiliyi (bedene yapishmayan) ust paltari deyil, alt koyneyi kimi oz adetiniz edin. Ve (hetta onu) koyneyin altinda bedeninizin daxili bir hissesi edin, endaminizda gizledin onu. (Xulase, ele bir ish gorun ki, sizin butun beden uzvleriniz Allaha itaetkar ve tabe olsun.) ishlerinizde Onu hakim bilin (butun ishlerde Allahin emr ve qadagalarina tabe olun) ve (onu qiyamete) daxil olacaginiz zaman uchun cheshme, isteyinizi almaq vasitesi, (chetin hadiselerden) qorxu gununuz uchun qalxan, qebirleriniz arasindaki chiraqlar, qorxu ve vahimenizin uzunlugunda unsiyyet yoldashi ve kederli yerlerinizin yungulluyu teyin edin. chunki Allaha itaet ve tabechilik uz tutan tehlukAli (ve mehve sebeb olan) yerlerden, qarshiya chixmasi gozlenilen qorxulardan ve (gunahkarlar uchun) yandirilmish odun istiliyinden qoruyucudur. Buna gore de kim teqva ve perhizkarligi oz peshesi etse, chetinlikler ona yaxinlashandan ve uz tutandan sonra ondan uzaqlashar; ishler aciliqdan sonra onun uchun shirinlesher; dalgalar (fitne-fesad) ardicil geldikden sonra ondan uzaqlashar, chetinlikler inciderek eziyyete saldiqdan sonra ona asanlashar; lutf ve ehsan (Allahin lutf ve merhemeti) qehetlikden sonra ona choxalar; rehmet ve merhemet uzaqlashdiqdan sonra ona uz tutar; nemetler azalandan sonra ona artar ve bereket az yagishdan sonra yagan dolu yagish kimi ona chatar. Bele ise ozunun (Qurani-Kerimdeki) oyudleri ile sizi behrelendirmish, (peygemberler vasitesi ile) size oz hokmleri ile nesihet vermish ve nemet vermesi ile size minnet qoymush Allahdan qorxun. Buna gore de Ona ibadet ve bendelik uchun oz nefslerinizi ram edin ve Ona itaet haqqini yerine yetirin (emr etdiklerini yerine yetirerek qadagan etdiklerinden chekinib uzaq olun).
(Teqva ve itaetin vesfinden) sonra (bilin), bu islam Allahin dinidir ki, (O ondan bashqasini beyenmir ve) onu ozu (ozunu tanitdirmaq) uchun sechib, oz qaygisi ile besleyib, onun tebligi uchun yaratdiqlarinin en yaxshisini (Hezret Peygemberi-sellellahu eleyhi ve alih-) sechib ve onun sutunlarini (qanun ve hokmlerini) oz mehebbeti uzerinde qurub. (Buna gore de Allahi seven kes islamin hokmlerine tabedir.) Onun izzeti ile (bashqa) dinleri xar ve heqir (nesx) edib; onun boyukluyu ile milletleri cilizlashdirib; onun qelebesi ile dushmenleri qedir-qiymetsiz ve kichik edib; onun komeyi ile muxalifleri meglub edib; onun sutunu (esas kok ve qanunlari) ile azginliq (nadurust eqideler) direklerini viran edib; teshneleri (elm ve maarif susuzlarini) onun hovuzlarindan doydurub; onun su dashiyanlari (imamlar eleyhimus-salam) vasitesi ile hovuzlari doldurub (Qurani-Kerimin ayelerinin tefsir, yozum ve hokmlerinin yerlerini beyan edib). Sonra onu ele (mohkem ve quvvetli) edib ki, desteyi ayrilan ve zencirleri achilan deyil. TemAli viran, sutunlari xarab olmaz. Onun agaci yerinden chixarilmayacaqdir. Onun muddetinin sonu yoxdur (qiyamete kimi berqerar olacaq ve onu nesx etmek uchun peygember gonderilmeyecekdir). Hokmleri kohnelmeyecek ve budaqlari sindirilmayacaq. (Hech vaxt hansisa bir alim, elmi esaslarla onun hokmlerinden hansi birininse duzluyunu inkar ede bilmez.) Yollari daralmayacaq, asanliqlari chetinleshmeyecek, agligi qara, duzluyu eyri, chubugu eyilmish, genish yolu qumluq, chiraqlari sondurulmush ve shirinliyi aciliq olmayacaq. Buna gore de islam, Allahin onun temelini haqda yerleshdirdiyi (batil ve eyriliyin ishlemediyi) ve ozulunu mohkem etdiyi sutunlardir. O, arxlari su ile dolu olan cheshmeler, ishiqlari parlaq olan chiraqlar, gedenlerin, vasitesi ile yol axtardiqlari nishaneler, vasiteleri ile yollar tapilan elametler ve daxil olanlarin onlarla doyduqlari (tabe olanlarin dunya ve axiretde xoshbext olduqlari) bulaqdir. Allah raziliginin sonunu, hokmlerinin en ustununu, itaet ve bendechiliyinin en yukseyini onda qoyub. Buna gore de Allah yaninda bu dinin temAli mohkem, binasi uca, delili ashkar, ishigi parlaq, selteneti eziz ve nishaneleri ucadir. Onu yox etmek mumkun deyil. (Hech kesde onu mehv etmek ve ya ona tene vurmaq qudreti yoxdur.) Bele ise onu mohterem ve boyuk tutaraq ona tabe olun. Onun haqqini eda edin (emrlerini yerine yetirerek qadagan etdiklerinin etrafina bele firlanmayin). Onu oz yerine qoyun (hokmlerinden hech birini deyishdirmeyin ki, dunyada ziyan gorer, axiretde ise ezaba duchar olarsiniz).
(islam dininin sherafet ve boyukluyunun beyanidan) sonra (bil ki,) eyb ve noqsan sifetlerden pak ve uzaq olan Allah (onun tebligi uchun) Mehemmedi (sellellahu eleyhi ve alih) haqq olaraq gonderdi, o zaman ki, (chaxnashma, giriftarchiliq ve nahaq qan tokulmesinin choxlugundan) dunyanin bitmesi (her bir milletin dunyasinin sonu, fesad neticesinde) yaxinlashmishdi, (onlarin, olumleri vasitesi ile) axiret ishinden xeberdar olmalari (onlara) uz tutmushdu, onun shadliq ve sevinci parladiqdan sonra qaranliqlashmishdi, oz ehlini (chetinliklere duchar etmishdi ve chixish yolu tapa bilmirdiler), onun yatagi narahatlashmishdi ve cilovu qatilin eline verilmishdi. Bu, muddetin sona chatdigi, (viranliq) elametlerin(in) yaxinlashdigi, ehalinin elden getdiyi, halqanin sindigi, kendirin qirildigi, nishanelerin kohneldiyi ve mehv oldugu, eyblerin ashkar oldugu ve onun uzun muddetinin qisaldigi zamanda idi. Eyb ve noqsan sifetlerden uzaq ve pak olan Allah o Hezreti oz peygemberliyinin tebligatchisi, ummetin kerametlilik amili, zemane ehlinin bahari (sevinci), komekchilerin bash ucaligi ve yardimchilarinin izzeti etdi. Sonra ona Qurani nazil etdi. Quran, nuru azalmayan chiraq, ishigi sonmeyen meshel, dibi bilinmeyen deniz, gederken azginliga aparmayan yol, nuru tukenmeyen parlaq shua, delili azalmayan ayiran (haqqi batilden ayiran), temAli viran olmayan bina, (ehlinin) xesteliklerinde qorxu olmayan shefa (chunki o, cismi ve ruhi olmasindan asili olmayaraq qarshiya chixa bilecek butun xesteliklere shefadir), yardimchilari meglub olmayan sheref ve izzet, komekchileri basilmayan haqdir. Buna gore de Quran imanin medeni ve onun merkezidir; edalet baglari ve onun hovuzlaridir; elmin cheshmeleri ve onun denizleridir; islamin binasinin dashlari ve onun sutunlaridir; haqqin sehralari ve onun hamar cholleridir. O, ele bir denizdir ki, su dashiyanlar onu boshaltmazlar; ele bir bulaqdir ki, su chekenler onun suyunu azaltmazlar; ele bir cheshmedir ki, daxil olanlar onu eskiltmezler (alimler onun butun sirrini derk ede bilmeyecekler), ele menzillerdir ki, musafirler onlarin yolunu itirmezler; ele nishanelerdir ki, yol gedenler onlari nezerden qachirmazlar; ele tepelerdir ki, uz tutanlar onlardan asha bilmezler. Allah onu alimlerin susuzluqlarinin yatiricisi, muctehidlerin qelblerinin bahari, yaxshilarin yollarinin meqsed ve sonu, sonrasinda agri qalmayan derman, onunla zulmet olmayan nur, tutacaq yeri mohkem olan ip, hundur qalasi mohkem olan siginacaq, onu sevenin izzet ve bash ucaligi, ona daxil olanin sulh ve emin-amanligi, tabe olanin hidayet ve qurtulushu, onu ozune nisbet verenin uzru, ona esaslanaraq danishanin delili, onun vasitesi ile dushmenle mubahise edenin shahidi, onu delil getirenin qelebesi, ona emel edenin qoruyucusu, onu ishledenin iti miniyi, nishane axtaranin nishanesi, basha tutanin qalxani, yadinda saxlayanin elmi, neql edenin xeberi, (xalq arasinda) hokm verenin hokmu edib (chunki Quran her bir ish baresinde haqq olan hakimdir ve ondan bashqa bir sheyin hokm vermek haqqi yoxdur. Buna gore de Qurandan bashqasindan olan hokm nadurustdur).