Xütbeler
110-cu xutbe

imam Ali eleyhis-salamin (dunyani mezemmet etdiyi ve ondan uzaqlashmaq barede) xutbelerindendir.
Allaha hemd ve Hezret Peygembere salamdan sonra, sizleri dunyadan (ona urek baglamaqdan) chekindirirem. chunki dunya (dunyaperestlerin agzinda) shirin ve (onlarin nezerinde) yam-yashildir. shehvetlere ve ebes isteklere burunmushdur. Tez otub-kechen mal-dovleti ile (isteyenlerine) dostluq izhar eder, azaciq ziverleri ile (camaati) heyrete salaraq shad eder. (Yersiz ve guvenilmeyen) Arzular ve (nadanlari) aldatmaq uchun ozunu bezemishdir (oz isteyenlerinin din ve dunya sermayelerini ogurlamaq uchun ozunu fahishe kimi bezer). Onun shadligi sabit deyil, derd ve kederinden rahatliq yoxdur, chox aldadici ve ziyankardir. Hallari deyishendir. Fani, mehv ve puch olacaq. (Hamini) helak eden qarinquludur (yerin qarni hech vaxt insandan doymaz ve ruzigarin gerdishi insanlari mehv etmekden usanmaz). Ondan razi olan dunyaperestlerin arzusu basha chatan zaman dunya oldugundan qabaga getmeyecek. Nece ki, Allah-teala (Qur`ani-Kerimin Kehf suresinin 45-ci ayesinde) buyurub: yeni: Dunya goyden yagdirdigimiz yagmura qarishib (onunla yetishen), sonra subh chagi (seheri gun) donub kuleyin sovurdugu quru chor-chop olan yerdeki bitkiye benzeyir. Allah her sheye (her bir ishe) qadirdir. (Dunyanin rahatligi ve xoshguzeranligi qisa zaman erzinde quruyub varligi fanilik kuleyile sovrulan yam-yashil bitkiye benzeyir.) Kimse dunya malindan bogaz qurudan goz yashlarindan (qem ve kederden) bashqa sevinc ve shadliq gormedi. Pisliklerinin vurdugu ziyandan bashqa bir kimseye xosh uz gostermedi. (Dunyaya arxa chevirerek nemetini ondan almasindan bashqa hech kes oz isteyi ile dunyadan oz qarnini doydurmadi ve oz arzusuna chatmadi.) Bu dunyada bela buludu ustune dalbadal yagish yagdirmaqdan savayi dolu yagishlar onu xoshbext elemedi. (Dunyanin ishi bele olduguna gore) layiqdir ki, (dunya) seherin erken chaglarinda insanin dostu, yari olub ona yoldashliq etsin ve gece deyisherek dushmenine chevrilsin. Onun bir terefi shirin ve sheffaf olsa da bashqa bir terefi aci ve (oldurucu xestAlik olan) vebalidir. Hech kes musibet ve kederlerinin agri-acisini dadmaqdan savayi onun xoshlugundan muradina yetmez, seherini xof ve qorxu qanadlarinda achmadan bir geceni bele rahatliq ve asayish qanadinda basha vurmaz. chox aldadicidir. Onda ne varsa, hamisini aldadar. Fani olasidir, ondakilarin hamisi fani olar. Teqva ve perhizkarliqdan bashqa onun azuqelerinin hech birinde xeyir ve yaxshiliq yoxdur. Her kim dunya malindan azaciq qazansa, onu (qiyametde hesab-kitabin agirligindan) chox qoruyacaq bir shey elde etmishdir. Her kim chox qazansa, (hesab-kitab vaxti) onu helak edecek, (dunyada da) tezlikle zay olacaq bir sheye sahib olmushdur. Ne choxdur dunyaya etimad edib ona urek baglayan, dunyanin ise derde saldigi insanlar. Ne choxdur dunyadan emin olan ve dunyanin ise yere serdiyi insanlar. Ne choxdur boyuk meqam sahibi olan ve dunyanin ise kichilderek alchaltdigi kimseler. Ne choxdur fexr eden ve ozunden razi olan, dunyanin ise zelil, xar etdiyi kimseler. Dunyanin selteneti ve rehberliyi dovredicidir (gah ona, gah buna) ve onun xosh guzerani (kuduretle) bulaniqdir. Onun (dunyaperestler uchun temiz olan) saf suyu (aqil ve gozuachiq insanlar uchun) shor ve chirklidir. Onun shirinliyi agacin shiresi kimi chox acidir. Onun teami olumcul zeherler, vasiteleri (ona urek baglanan sheyleri) churumush ve tike-tike olmush kendirler kimidir. Onun dirisi olume, saglami ise xestAliye dogru hereket edir. Onun hakimiyyeti elden chixmish, deyerlisi elalti olmush, varlisi musibete dushmush, qonshusunun (dunyada yashayanin) mali qaret edilmishdir.
Sizden evvelkilerin oldugu yerlerde deyilsinizmi? Hele onlarin omurleri daha uzun, izleri daha qalimli, arzulari daha chox, insanlari daha hazir ve qoshunlari daha six idi. Dunyaya nece vardisa, ele de perestish edib sechdiler. Sonra dunyadan ozleri ile yola goturecek azuqesiz, yol getmek uchun miniksiz kochduler (olduler). Sizler (ata-babalarinizin olduyu vaxt) dunyanin ozunu (ve ya kimseni olmemeleri uchun) fidye verdiyini ve ya onlara yoldashliq etdiyini, yaxshiliga gore onlara komek etdiyini eshitmisinizmi? (Xeyr!!!) eksine, omurlerinin direklerini chetinlikler ve derdli musibetlerle laxladaraq terpedib ve uzlerini, alinlarini torpaga surtub, mehterlerinin el-ayaqlarini tepikle doyecleyib. Komekliyi bu olub ki, ruzigarin agir hadiselerini bashlarina getirib. Bele ise, dunyanin ona yaxinlashib onu sechenlere ve etimad edenlere deyishdiyini ve tanimsizligini (dushmenchiliyini) gordunuzmu? Hetta ondan hemishAlik ayrilaraq kochduler (bir daha onlar uchun qayidish yoxdur). Onlara acliqdan bashqa bir azuqe, darisqalliqdan (gor) bashqa bir yer, qaranliqdan (qebir) bashqa bir ishiq verdimi? Onlarin dalinca chetinliklere gore peshmanchiliqdan bashqa bir shey tedaruk gordumu? Bele bir (vefasiz) dunyani sechir, ona urek baglayir, onu elde etmeye tamahlanib chalishirsiniz? Ona bedgumanliq etmeyib orada yashayanda tehlukesinden qorxu-hurkusu olmayan uchun pis bir saraydir. ozunuz bilseniz de agah olun ki, (evvel-axir) dunyani terk edib ondan kocheceksiniz. [Guc ve qudretde bizden ustun olan varmi?] deyenlerden ibret alin. (Hamisi olduler ve) taxta miniklere mindirilib gorlarina teref aparildilar. Onlara suvari demirler (chunki suvari miniyinin ixtiyari Alinde olana deyilir). Gorlarina qoysalar da onlara qonaq demirler. (chunki qonaq oz ayagi ile bir yere geder ve ona qulluq ederler.) Onlar uchun yerin dibinden qebirler, torpaqdan kefenler, churumush ve siniq sumuklerden qonshular mueyyen olundu. Onlar ele qonshudurlar ki, chagirana cavab vermez, (ozlerine edilen) zulm ve sitemin qabagini almaz, novheye etina etmezler. ustlerine yagish yagsa, shadlanmaz, yoxsulluq uz verse, umidsiz olmazlar. (Dunyanin qem, keder ve chetinliyinden azad, ozlerine qapalidirlar.) Hamiliqla bir yerdedirler ve tenhadirlar, qonshudurlar ve bir-birinden uzaqdirlar. (chunki bir-birlerinin veziyyetinden xeberleri yoxdur.) Bir-birleri ile yaxindirlar ve gorushmurler, qohumdurlar ve qohumluqlarini bildirmirler. Sebrlidirler ve ureklerinde kin yoxdur, nadandirlar (hech neyi derk edib anlamirlar) ve kinleri aradan getmishdir. Onlarin qem ve kederinden kimse qorxmur, onlarin komeyine, yoldashliqlarina umid de yoxdur. Yerin ustunu altina, (dunyanin) genishliyini darliga (qebre), oz ehli ve dostlari ile olmagi qeribchilik ve tenhaliga, ishiqligi qaranliga chevirmishler. Torpaqdan lut-uryan ayrildiqlari (yarandiqlari) kimi yerin tekine geldiler (qayitdilar). oz emel ve ishleri ile dunyadan hemishAlik heyata ve ebedi saraya kochduler. (Orada yeniden dirilecek ve bir daha olmeyecekler, ister yaxshi, isterse de pis emel sahibi olsunlar.) Allah-teala (Qur`ani-Kerimin enbiya suresinin 104-cu ayesinde) buyurur: - - - - [insanlari ilk defe yaratdigimiz kimi dirildib evvelki halina salariq. Bizim bu vedimiz mutleqdir, onu yerine yetireceyik].
 
[Geri]
Wap.IXLAS.Az