1 2152-ci xutbe
imam Ali eleyhis-salamin (tovhid ve Allahin sifetleri haqqinda) xutbelerindendir.
Hemd o Allaha mexsusdur ki, yaratdiqlarinin vasitesile oz vucuduna ve varligina yolgosterendir. Yaratdiqlarinin sonradan emele gelmish ve yeni yaranmish olmasi Onun ezeliliyine ve bashlangicinin olmamasina delalet edir. Yaranmishlarin bir-birine benzemesi Onun misli olmadigini gosterir. Hissler Onun esline vara bilmez. ortukler Onu ortmez. chunki Xaliqle mexluq, Hedd-hudud teyin edenle teyin olunmush ve mehdud, Yaradanla yaradilmish arasinda ferq var. (O Allaha shukrler olsun ki,) Birdir, hesabla saya gelen deyil. Yaradandir, hereketsiz ve eziyyetsiz (chunki hereket ve deyishme mumkunul-vucuda xasdir ve vacibul-vucudda qeyri-mumkundur). Eshiden ve gorendir, qulaq (eshitme) aleti olmadan ve goz hedeqesi chevrilmeden. (chunki alet ehtiyac teleb edir.) Huzuru var, gorushle (ve yerin yaxinligi ile) deyil ve ayridir, yolun uzaqligi ile deyil. (oz zatinda her sheyden bashqadir, chunki O kamalin fovqundedir ve Ondan qeyrisi son derece noqsanlidir.) (Qudretin nishanesi ile) gorunendir, gormekle deyil. (Zatinin esli) gizlindir, letafetine (hecminin kichikliyine ve derisinin sheffafligina) gore deyil. eshyadan ayridir, (yaratmaq ve yox etmekde) onlara qalib, ustun, qudretli olmaqla (nece ki, [vacib]in she`nine layiqdir). eshya Ondan ayridir, tevazokarliq ve Ona dogru qayitmaqla. Onu (zatindan toreme sifetlerle) vesf eden Onu mehdud sanmishdir (Onun uchun mekan teyin etmishdir). Onu mehdud sanan ise Onu sayar (ededlere ve choxluqlara salar). Onu sayan (choxlugun bashlangici ve hissesi hesab eden) Onun ezAli olmasini (inamini) pozmushdur. [Necedir?] deyen Onu (zatindan torenen sifetlerle) vesf etmek istemishdir. [Haradadir?] deyen Onun uchun mekan ayirmishdir. Melum, yaradilmish ve qudret verilmishler olmadigi vaxt bilen, yaradan ve qudretli olmushdur. (chunki Onun zati kamali ile eynidir. demeli, O, ezAli ve ebedi bilen, yaradan ve qudretlidir.)
Bu xutbenin (xelifeliyin o Hezrete kechmesi, yol gosteren imamlarin medhi ve camaata nesihet baresinde olan) bir hissesidir
(Agah olun) gunesh (imam eleyhis-salamin xilafeti zahiren) shefeq sacharaq ashkarlandi ve parildayan (haqq ve edalet) parladi, uze chixan (Hezretin dovrunde bash veren fitne ve doyushlerin nishaneleri) ashkar oldu, eyri-uyruluk (nadanliq ve azginliq) duzeldi (aradan getdi). Allah-teala bir desteni (xAlife ve yoldashlarini) bashqa bir desteye (imam eleyhis-salam ve ardicillarina), bir gunu ise bashqa bir gune donderdi. Biz qehetlik chekenler ve quraqliq gorenler yagishi gozlediyi kimi, (islam dininin yayilmasi uchun) veziyyetin ruzigarin deyishmesini gozleyirdik. (Haqq imam ummetin ishleri uchun qiyam etmAlidir ve ummete de onu sevib tabe olmaq vacibdir. chunki) rehberler (on iki imam eleyhimus-salam) yaradilmishlara (yol gostermek) uchun Allaha (emr ve qadagalarina) tabe olub Onu bendelerine tanitdirirlar. (Onlarin vasitesi ile Allah-teala taninir ve Ona sitayish olunur. Buna gore de) onlari taniyandan bashqa kimse cennete daxil olmaz. Onlar da onu (onlara muti ve tabe olmasini) tanisinlar. Onlari inkar eden ve Onlarin da (edavet ve dushmenchiliyine gore) ozlerinden saymadigi kimseden bashqa hech kes ateshin ichine girmez.
Allah-teala sizleri islam uchun ayirib, sizin onun uchun (chirkinlik, kufr ve shirkden) pak ve layiq olmanizi isteyib. Bu, islamin adinin (dunyanin fitne-fesad ve chetinliklerinden, axiretin ezabindan) salamatliq olduguna ve boyukluyu, bashucaligi ehtiva etdiyine goredir. Boyuk Allah onun yolunu (Mehemmedin sherietini diger yollardan ve peygemberlerin sherietlerinden) ustun (onunla diger dinleri quvveden salaraq, islami dunyanin sonuna qeder saxladi) ve zahiri elmden (Qur`an ve sunneden) ve batini hikmetden (eqlden) ibaret olan delillerini (heqiqetlerini) ashkar etdi. Onun esrarengizliyi (alimleri ve bilik sahiblerini heyrete salan elamet ve nishaneleri) mehv olub aradan getmez. Onda (olmush qelblere teravet getiren, bunun neticesinde muselmanlarin boyukluye ve xoshbextliye chatdigi) nemetlerin bahar yagishi movcuddur, zulmetlerin chiraqlari (yol gosteren imamlar eleyhimus-salam) ondadir. Yaxshiliqlarin qapisi onun acharlarindan (hokmlerine tabe olmaqdan) qeyri bir acharla achilmaz (dunyadaki rahatliq, boyukluk ve ebedi cennet qazanilmaz), qaranliqlar (azginliq) onun chiraqlarindan (esl din rehberlerinin buyurduqlarina emel etmekden) bashqa bir sheyle yox olmaz. Allah onun haramlarini qadagan etdi, orushlerini bitirdi. (Onun mubahatini, yeni, onun halal olanlarini qadagan etmedi.) Ondadir shefa axtaranlarin shefasi (nadanliq ve azginliq xestAliklerinin elaci) ve (dunya ve axiretde) ehtiyacsiz olmaq isteyenin ehtiyacsizligi. (Muqeddes islam dininin ardinca geden azginliq xestAliyinden shefa tapar, dunya ve axiret seadetinden mehrum qalmaz.)
Bu xutbenin (azginliq yolunda sergerdan
sehife 1 den 2 -e qeder.
1 2
1 2