Xütbeler
154-cu xutbe

imam Ali eleyhis-salamin (Allah-tealanin sifetlerinden biri ve) yarasanin yaradilishinin esrarengizliyi haqda olan xutbelerindendir.
Hemd O Allaha mexsusdur ki, vesfler Onu tanimagin heqiqetlerinde aciz qalib, ezemet ve boyukluyu agillari (Onun derkinden) tutub saxlayib. Onun seltenet ve hokmranliginin esline yol tapmayiblar. (chunki agillar mehdud, O ise qeyri-mehduddur.) Odur (varligi zekalilarin nezerinde) gorunen, gozlerin gorduyu her bir sheyden daha sabit ve ashkar olan Allah, haqq ve dogru olan padshah. Agillar hedd ve hududunu subut etmek uchun Onun zatinin eslini qavraya bilmediler ki, benzerini tapa bilsinler. (chunki onun heddi-hududu yoxdur.) Xeyallar onu tesvir etmek uchun Ona yol tapmadilar ki, Onun benzerini xeyallarinda canlandira bilsinler. (chunki Onun oxshari yoxdur ki, Ona benzedilsin.) Mexluqlari numunesiz (bashqasinin yaratdigi numune olmadan ve nezerde tutmaqla tesvir etmeden), bashqasi ile meslehetleshmeden ve bir yardimchidan komek istemeden yaratdi. (ilahi) emr ve iradesi ile yaratdiqlari nizamlandi, berqerar oldu ve Ona boyun eydiler. emrini qebul edib redd etmediler ve tabe olaraq boyun qachirmadilar. Dushunulesi, diqqet yetirilesi, yaratdiqlarindan biri de bize gosterilen esrarengiz yaradilishlarindan olan yarasalardaki qeribAlikleridir. (Onlarla butun heyvanlar arasinda ferq var. chunki) her sheyin gozunu achan gun ishigi onlarin gozunu baglayir, her canlinin gozunu baglayan gecenin qaranligi onlarin gozunu achir. Nur sachan guneshden getdikleri yollara nur ve ishiqliq istemekde, guneshin shefeqleri sachan zaman istediklerine chatmaqda gozleri nece de kor ve qaranliqdir? Nece de Allah-teala guneshin shualarinin parildamasiyla onlari guneshin shefeqlerinin sachdigi yerlere getmekden saxlamish, onlari oz yerlerinde gizletmishdir? Onlar gunduzler gozlerinin qapaqlarini oyuqlarina qoyaraq geceni chiraga donderib onunla ruzi axtarmaq uchun yola dusherler. Gecenin qaranliginin zulmeti onlarin gozlerine mane olmaz (eksine, her sheyi gorer), gecenin qaranliq zulmetlerinde getmekden usanmazlar. Gunesh oz ruxsarindaki perdeni chekdikde (qaranligi yox ederek parlayanda) shefeqleri gorunende, pariltisi ve ishiqlari kertenkelelerin de yuvasina chatanda (gunesh her yana sachanda) goz qapaqlarini gozlerinin etrafina chevirer, gecenin qaranliginda topladiqlari ile kifayetlenerler. Geceni onlar uchun ruzi vasitesine, gunduzu ise istirahet, rahatliq vasitesine cheviren, ehtiyaclari olanda uchmalari uchun etlerinden onlara qanadlar yaradan Allah pakdir. Qanadlari sanki (insanin) qulagin etine benzeyir, leleyi ve sumuyu yoxdur. Ancaq damarlarin yerini aydin-ashkar gorursen (qushlarin qanadlarindaki lelekler evezine yarasanin qanadlarinda damarlar var). Onlarin iki qanadi nazik deyil ki, (qanad chalanda) cirilsin, qalin da deyil ki, agir olsun (onlarin uchushuna mane olsun). Balalari onlara yapishmish ve siginmish halda uchurlar. Anasi eyleshende eylesher, anasi uchanda da uchar. Bedenleri guclenib qanadlari uchmaga hazir olana kimi, heyatin yollarini ve xeyirlerini bilene qeder analarindan ayrilmazlar. Xaliqliyi Ondan once qeyrisi terefinden yaradilmish numune olmadan butun varliqlari yaradan pakdir. (Varligi hikmetine ve meslehetine uygun yaratmishdir.)
 
[Geri]
Wap.IXLAS.Az