Kitabxana

Ictimai cehetden arashdirdiqda da goruruk ki, bu mesele cemiyyetdeki feal ve ishguzar quvvelerin qorunub saxlanmasina, onlardan laziminca semereli istifade olunmasina sebeb olur, qadinlarin oz erleri qarshisindaki veziyyetine geldikde ise, onun menevi deyerinin yukselmesi ile neticelenir.
Bizim nezerimize gore, Islamda orpeyin sebeb ve felsefesi bir nece sheyden ibaretdir:
-Psixoloji ve ruhi sebebler;
-aile-meishet munasibetleri;
-Ictimai sebebler;
-Qadin huququnun qorunmasi ve onun menevi deyerinin yukseldilmesi.
orpek haqqinda sadalanan yuxaridaki sebebleri izah etmezden qabaq qeyd etmeliyik ki, Islamda hicabin mensheyi bir sira umumi ve esasli meselelerden ibaretdir. Bele ki, Islam nezerinden cinsi lezzetlerin butun novleri-ister baxmaq, ister lems etmek, isterse de sair novleri-aile muhitine mexsus olmali, er-arvadliq munasibetleri cercivesinde ve qanuni shekilde qalmali, ictimaiyyet ise tamamile fealiyyet ve emek meydanina cevrilmelidir. Muasir dovrde ishi ve fealiyyetleri cinsi lezzetlerle bir-birine qarishdiran qerb cemiyyetlerine hakim olan sistemlerin eksine olaraq Islam isteyir ki, bu iki muhit bir-birinden tamamile ayri olsun. Indi yuxarida qeyd olunan dord qismin sherhine bashlayiriq:
Qadinla kishi arasinda mueyyen bir serheddin olmamasi, qeydsiz-shertsiz, ifrat azadliqlar ve aciq-saciqliliq cinsi ehtiras-lari artiraraq onu bir ruhi yangi ve hec vaxt temin olunmayan istek shekline salir. Cinsi ehtiraslar cox guclu bir qerizedir ve sanki qorxunc bir deryaya benzeyir: ona ne qeder itaet olunsa, bir o qeder cox inadkarlashir, tugyan edir ve ipe-sapa yatmir. (Bele ki, odun uzerine ne qeder benzin tokseler, onun sho"leleri daha da guclener.) Bu meseleni derk etmek ucun iki sheye diqqet yetirmek lazimdir:
1-tarixde mal-dovlet ve servet ashiqlerinden sohbet acilir ve qeyd edilir ki, insanlar varlanmaq ucun son derece herislikle ne qeder servet toplamishlarsa, bir o qeder de herisleshmishler. Cinsi meseleler herisliyi de eynile buna oxshayir: bu hislerde goz hec vaxt ve hec bir sheraitde doymaq bilmir. Heremxana sahibleri ve umumiyyetle qadindan istifade qudretine malik olan butun shexsler bele olmushlar.
Kriston Sen "Iran Sasaniler dovrunde adli kitabinin 9-cu feslinde bele yazir:
"tarixi menbeleri arashdirarken xosrov Pervizin oz heremxanasinda saxladigi uc min qadindan yalniz bir necesinden kam aldigini goruruk. Bu bedbext qadin dushkunu hec vaxt bu meylden doymurdu. Cavan qizlari, dul qadinlari, hetta ushaqli qadinlari bele her yerde gosterseydiler oz heremine getirerdi. Her vaxt heremxanani tezelemek fikrine dushseydi, etrafda olan serkerdelerine mektub gonderirdi, hansi xususiyyetde qadini isteyirdise, memurlar da hemin xususiyyetde olan qadini tapib shahin huzuruna aparirdilar."
Qedim tarixde bu cur hadiseler olduqca cox bash vermishdir. Hal-hazirki dovrde ise bu hadiseler heremxana sheklinde deyil, muxtelif formalarda heyata kecirilir. Muasir dovrde bir kesin xosrov Perviz ve ya Harun er-Reshid qeder imkana malik olmasinin hec bir luzumu