Kitabxana
Kitabxana
05_Kamil_arif_Ellame_Qazi
Ayetullah Behcetin menevi-exlaqi shexsiyyetinin formalashmasinda Ellame Qazinin cox boyuk rolu ve tesiri olmushdur. Ustadin telebesine etdiyi bu qeribe tesir merifet ehline xasdir. Shie aleminin fexri, ibretamiz heyat terzi ve Behcetin ustadi olan Ustad Qazinin sherhi-halini burada qeyd etmeyi ozumuze borc bildik.
Ellame Seyyid Mirze Eli Qazi 1864-cu il zilhecce ayinin 13-u Tebriz sheherinde elm ve merifet nuru ile dolu bir ailede dunyaya goz acdi. O, Mirze Rehim Tebatebai ibn Mirze Ehmedin oglu, Mirze Huseynin ogludur ki, soy koku hezret Eliye (e) catirdi. Atasi Mirze Huseyn Qazi elm ve merifet ehli idi. Mirze Shirazinin telebesi olmush Mirze Huseyn Qazi "hemd ve enam" surelerine tefsir yazmishdir. Tebrize gederken merhum Mirze Shirazi onunla sagollashib dedi: "Indiki gedirsen, hec olmasa gun erzinde ozune bir saat vaxt ayir." Bir muddetden sonra Mirze Shirazi bashqalarindan onun haqqinda sorushanda dediler: "Haci, senin dediyin o bir saat iyirmi dord saata catib. Mirze Huseyni hemishe "muraqibe" halindadir. O, 1893-cu il fani dunya ile vidalashmishdir.
Ellame Qazi elm ve maarifi atasinin ve diger boyuk ustadlarin yaninda oyrenmishdir. Bu ustadlar sirasinda Mirze Musa Tebrizi (Hashiyetul-vesail kitabinin muellifi) ve Seyyid Mehemmed Eli Qaracedaginin ("Hashiyeyi sherhe lume" kitabinin muellifi) adini qeyd etmek olar.
Ellame Qazi 1892-ci ilde Necef-Eshrefe yollanir. Orada Molla Mehemmed Sherebyani, Sheyx Mehemmed Hesen Mamaqani, Sheyx Eshsheriyeyi Isfahani, Sheyx Mehemmed Kazim Xorasani ve Mirze Huseyn kimi fazil alimlerden ders alir.
Maarif ve Allaha dogru geden yolda Axund Molla Huseynqulu Hemedaninin shagirdi seyyid Ehmed Kerbelayinin derslerinden behrelenmish ve ozu de bu yolda bir coxlarini sirab etmishdir.
Onun eserlerinden "Tefsiri-Quran" kitabini qeyd etmek olar. Bu kitabda Quranin evvelinden "Enam" suresinin 92-ci ayesine qeder tefsir etmishdir. Onun diger eserlerinden biri de iyirmi bir yashinda Sheyx Mufidin "Irshad" kitabina yazdigi duzelishdir.
Onun heyatinin parlaq numunelerinden maddiyyatdan uzaq ve tovhide catmish telebeler yetishdirmesini misal cekmek olar. Bele imanli telebeler terbiye etmek cox az adama qismet olur. oten yarim esrde Iraq ve Iranin muhum menteqeleri shie aleminin fexri–Ellame Qazinin yetishdirdiyi telebelerin menevi hakimiyyeti altinda idi. Misal olaraq Ellame Tebatebai ve kamil arif Ayetullah Behcetin Qum elmi hovzesindeki yuksek tesirini qeyd etmek olar. Tehranda Ayetullah Sheyx Mehemmed Teqi Amuli ve son zamanlar Ayetullah Sheyx Abbas Hatif Qucani, fars vilayetinde Ayetullah Destgeyb ve Ayetullah Necabet Shirazi, Azerbaycanda (Iran) Ayetullah Sheyx Eli Ekber Merendi, Tebrizde Ayetullah Mehemmed Hesen Ilahi Tebatebai, Iraq ve Meshhedde de bu ilahi alimin menevi-exlaqi desrlerinden behrelenmish bir cox shagirdlerini misal cekmek olar. Hal-hazirda onun exlaqi yolunun davamcilari kamal ashiqlerini Ehli-beyt
Sehife: 1
Cemi Sehife: 8