Kitabxana

"Islamda shielik" adli bu kitab islamin iki boyuk mezhebinden biri olan shieliyin heqiqi ve real mahiyyetini, onun nece yaranib inkishaf etmesini, tefekkur terzini ve islam maarifi haqda olan baxishlarini beyan edir.
1. Din: Shubhesiz, her bir shexs oz ferdi heyatinda tebii olaraq bashqa insanlarla unsiyyetde olur, cemiyyetin diger uzvleri ile mueyyen ishleri yerine yetirir. Onlar zahirde bir-birlerinden ayri olsalar da, yemek-icmek, yatib-durmaq, danishmaq, eshitmek, oturmaq, yol getmek, qaynayib-qarishmaq ve s. ishlerde six elaqededirler; hec bir shexse icaze verilmir ki, her bir yerde ureyi istediyi ishi azad shekilde yerine yetisin. Butun cemiyyetlerde mueyyen qanunauygunluqlar vardir ve hami onlara tabe olmaga mecburdur. Demeli, insanin oz heyat ve meishetinde gorduyu ishler labud bir sistem cercivesinde bash verir ve bunlar heqiqetde mueyyen bir noqteden qaynaqlanir. O da bundan ibaretdir ki, insan hemishe ideal bir heyata nail olmaq isteyir, oz arzu ve meramlarina catmaga calishir. Bashqa sozle, oz vucudunu qoruyub saxlamaq ucun mumkun yollardan istifade edir, ehtiyaclarini tam shekilde temin edib aradan qaldirmaq isteyir. Buna gore de insan daimi olaraq, emel ve reftarlarini ureyi istediyi terzde, yaxud bashqalarindan qebul etdiyi qayda-qanunlarla uygunlashdirmaga calishir, meqsede catmaq ucun heyatda mueyyen yollar axtarir, lazim olan vesait ve avadanliqlari elde etmek ucun ishleyir. O, heyat vasaitlerinin elde olunmasini bu qayda-qanunlarin biri hesab edir; maddi nemetlerden faydalanmaq, acliq ve susuzlugunu aradan qaldirmaq ucun yemek yeyir, su icir, cunki yemek ve icmeyi oz heyatinin davami ucun lazim ve zeruri hesab edir ve s. Insan heyatina hakim olan qayda-qanunlar esasli bir etiqad uzerinde qurulmushdur ki, insan oz heyatinda ona arxalanir. O da ele bir tesevvurdur ki, insan, o xeyali ozunun de bir uzvu oldugu varliq aleminden yaratmishdir; bu, mehz onun heqiqetinde yurutduyu bir muhakimedir. Bu mesele insanlarin dunyanin heqiqeti barede olan muxtelif fikirlerine diqqet yetirmekle aydin olur. Varliq alemini, o cumleden insani tam menada maddi bir varliq hesab eden shexslerin heyatdaki movqeyi muveqqeti ve oteri lezzetlerini temin etmekden, butun sey ve bacariqlarini oz maddi ehtiyaclarini odemeye, nefsani isteklerini doyurmaga serf etmekden ibaretdir. Butperestler kimi tebiet alemini, ondan yuksekde olan allahin yaratdigi hesab edenler, yeni, allahin dunyani, xususile insani yaradan, onun yaxshiliq ve ehsanlarindan lazimi shekilde istifade etmeleri ucun onlari muxtelif nemetlerden behrelendiren bir quvve olmasina inananlar heyat proqramlarini ilahi raziligi qazanmaq ve onun qezebine sebeb olan ishler gormemek esasinda tenzim etmishler. Onlar deyirler ki, allahi razi sala bilsek oz nemetlerini bizim ucun artiracaq, eksine, onu qezeblendirmekle movcud nemetlerden de mehrum olacagiq. Mecusiler, yehudiler, xristianlar ve muselmanlar kimi allaha imandan