Kitabxana
Kitabxana
11_Qezavu-qeder_baresindeki_eqidemiz

 Bir qrup insanlar (mucebbire, yaxud sirf icbara etiqad besleyenler) bu eqidededirler ki, mexluqun fellerini (ishlerini) goren mehz Allah olub insanlari gunah ishlere mecbur etmekle eyni zamanda onlara ezab da verecek, bendeleri oz itaetine vadar etmekle eyni zamanda onlara savab da verecekdir. Onlarin fikrince bendelerin felleri heqiqetde Allahin felleridir ve bendelere mecazi menada aid edilir. cunki bendeler bu fellerin bash verme vasitesi ve yeridir. Bu eqidenin neticesinde eshyalar ve hadiseler arasindaki sebeb-netice qanunu inkar olunur, yalniz Allahin heqiqi sebeb oldugu ve Ondan bashqa hec bir sebebin olmadigi iddia olunur.
 Bu mezheb ardicillari eshyalar ve hadiseler arasindaki tebii asililigi, sebebiyyeti inkar edirler. cunki onlar guman etmishler ki, bu mesele Onun sheriki olmayan Xaliq olmasinin telebidir.
 Bu sozleri Allaha aid edenler, shubhesiz ki, Ona zulm nisbeti vermishler, halbuki Allah hec bir zaman, hec bir vechle zulm etmez.
 Bashqa bir qrupun (mufevvize, mutleq ixtiyara inananlarin) nezerine gore, Allah-Taala butun felleri mexluqun (bendelerin) ixtiyarina buraxmish, oz qudretini, hakimiyyetini (qezavetini), teqdirini onlardan goturmushdur. Sebebi de budur ki, fellerin Allaha aid edilmesi Ona qarshi bir nov noqsanliq getirir. Habele, movcudatin da ozunemexsus sebebleri vardir, hercend ki, bu sebeblerin hamisi ilk sebebe–Allaha qaytarilir.
 Her kes bu kimi sheylere etiqad beslese sanki Allahi Onun oz hakimiyyetinden cixarmish, yaradilishda Ondan qeyrilerini sherik qoshmushdur.
 Bizim bu baredeki etiqadimiz mesum Imamlarimizdan (eleyhimus-salam) gelib catan revayetlerdir ki, sirf ixtiyar ve sirf icbar deyil, bu ikisinin arasinda orta movqede olan bir eqidedir. Ele bir eqide ki, kelam ehlinden olan bu sayaq cedelciler (sofistler) bunu derk edib anlamaqda acizdirler. Bele ki, onlarin bezileri ifrata varmish, bezileri ise tefrite ducar olmushlar. Elm ve felsefe ise onlarin yarandigi vaxtdan nece-nece esr sonra onlarin sofistikalarini ashkara cixara bilmishdir.
 Bizim mesum Imamlarimizin hikmet dolu elm xezinesinden agah olmayan bezi savadsizlarin, bu keshfi (ne cebr, ne de ixtiyar) qerbin son esrlerdeki mutefekkirlerinin keshfi hesab etmeleri dogrudan da qeribedir. cunki, bizim Imamlarimiz (eleyhimus-salam) hele 10 esr onlardan once bu meseleni beyan etmishler.
 Imam Sadiq (eleyhis-salam) bu iki mesele arasindaki orta haqq yolu meshhur bir cumlede bele beyan etmishdir:
 Islamda ne sirf cebr vardir, ne de sirf tefviz, eksine, (haq yol) bu ikisinin arasinda olan bir yoldur. Nece de gozel soz ustasi! Nece de deqiq ve ince mena! Xulase shekilde demek olar ki, bizim fellerimizin heqiqetde bizden bash verdiyini, bu fellerin tebii sebebkarinin biz oldugunu (onlarin da bizim qudret ve ixtiyarimizla oldugunu), diger terefden ise, bu ishlerin Allah terefinden muqedder olundugunu, Onun selteneti dairesinde oldugunu nezere alsaq (sebebi de budur ki,
/ Novbeti
/ Sonuncu
Sehifeye kec

Sehife: 1
Cemi Sehife: 2
Imamiyye_shielerinin_eqide_usullari
wap.IXLAS.biz