Kitabxana

Bezi hallarda iqtisadi meseleler gunahin yaranmasina sebeb olur. Gunahin iqtisadi amilleri iki qismdir:
1. Mal-dovlet.
2. Yoxsulluq.
Bezi vaxtlar insan pulsuzluq uzunden tugyan edir. Bezen ise mal-dovlet insani yoldan azdirir. Lakin burada bir metlebe diqqet yetirmek lazimdir. O budur ki, kommunistler mal-dovlet ve serveti tugyan etmenin sebebinden hesab edir ve inanirdilar ki, servet cox olan zaman mutleq insan yolunu azmalidir. Amma islam baximindan bele deyil. Islamda servet mueyyen menada gunaha zemin yaradan amil kimi hesab olunur. Yeni servet cox olsa, gunah ehtimali var. Amma servetli olmaqla gunah etmemek de olar. Allahin qoydugu qanunlarla servet qazanib, onu dinin yashamasi ve yayilmasi yolunda xercleyenler de az deyil.
Eleq suresinin 6-7-ci ayelerinde oxuyuruq:
اِنَّ الاِْنْسانَ لَيَطْغى ـ اَنْ رَآهُ اسْتَغْنى
"Amma insan ozunu ehtiyacsiz hesab etdikde azginliga bashlayir". Bu ayede ki, servetli olmaq bir shertle azginliga sebeb olur: o da insanin ozunu varli sanan zaman. Insan eger mal-dovlete bu nezerle baxmasa hec vaxt azginlashmaz.
Metlebin izahi: Bezi vaxtlar sual olunur ki, mal-dovlet insani azginliga ve gunaha teref ceken amildirmi?
Cavabinda deyirik: Iki shertle mal-dovlet insani yolundan azdirar:
1. Insan yigdigi mal-dovleti tekce ozununku bilsin.
2. Eqidesi bu olsun ki, onu hansi yolla istese, qazanar ve hansi yolda istese, xercleyer.
Amma bunun muqabilinde Quran ayeleri ve hedislerde oxuyuruq ki, qazandigimiz mal-dovlet bizim yox, Allahindir ve onu Allah bize ruzi veribdir. Quranda 7 defe
"Biz size ruzi verdik" cumlesi, 13 defe
"Biz onlara ruzi verdik" cumlesi ve 5 defe
"Allah size ruzi verir" cumlesi gelmishdir. Islam dininde mal-dovleti hansi yolla qazanmaq da mueyyen olunub. Selem, rushvet, yalan, zulm ve s. yollarla servet yigmaq olmaz. Mal-dovlet bicaq kimidir. Bicaq pis adamin elinde olsa, onunla cinayet toreder. Momin shexs ise ondan yaxshi ishlerde istifade eder. Bashqa bir misal. Havanin soyuq olmasi neticesinde insan xestelenir. Lakin eger isti paltar geyseydi, xestelenmezdi. Demeli, tekce havanin soyuq olmasi insani xestelendirmir. Insanin oz sehlenkarligi ve diqqetsizliyi de buna sherait yaradir. Mal-dovlet de beledir. Firon ve Qarun kimi zalim shexslerin elinde olsa, cinayet toredecekler. Amma Davud ve Suleyman kimi Peygemberlerin elinde olsaydi bu var-dovlet cemiyyetin iqtisadi ve ictimai cetinliklerini hell edecekdir.
Quranda iki varli shexsin ehvalati gelibdir. Onlardan biri Suleyman peygember, digeri ise Qarun adli bir shexsdir. Suleyman peygember mal-dovletini Allah terefinden gonderilen ruzi bilib, onu Allahin raziligina catmaq ucun vasite hesab edirdi. Qarun ise mal-dovletini yalniz yeyib-icmek vasitesi bilirdi. Suleyman peygember oz var-dovleti haqqinda bele deyir:
هذا مِنْ فَضْلِ رَبِّي لَيَبْلُوَنِي ءَاَشْكُرُ اَمْ اَكْفُرُ
"Rebbimin mene bagishladigi paydir.