Kitabxana

Gunaha behane getirmek gunah etmekden de pisdir.
"Qiyamet" suresinin 14-15-ci ayelerinde oxuyuruq:
بَلِ الاِْنْسانُ عَلى نَفْسِهِ بَصِيرَةٌ ـ وَلَوْ اَلْقى مَعاذِيرَهُ
"Insan ozunu taniyir, zahirde ne qeder behane ve uzr getirse de faydasi yoxdur." Yeni insan etdiyi cinayet ve gunahlara ne qeder uzr getirse, sebeb gostermeye calishsa da onun vicdan mehkemesi edilen hiylelere, cinayetlere gore onu muhakime edir. Gunaha behane getirmek gunahin cemiyyetde adileshmesine getirib cixarir cirkin ishleri gozel tesvir etdirir. Hec bir gunah
"gunaha behane getirmek" kimi pis deyil. cunki etdiyi gunahi etiraf eden shexs hemishe tovbe fikrindedir. Gunahini uzr ve behane ile ort-basdir eden shexs ise neinki tovbe etmek fikrinde deyil, eksine tutdugu yolda gun-gunden mohkemlenir. Gunaha behane getirmek umumi bir xestelikdir ki, muxtelif novlerde zahir olur. Bu xesteliyin en boyuk xeteri ise budur ki, gunahkari tovbe edib duz yola qayitmaqdan cekindirir. Bezi vaxtlar ise heqiqetleri onun gozunde batil gosterir. Misal ucun, bir shexs ozunde mueyyen ishi gormek ucun qorxu hissi kecirir, lakin bunun adini
"ehtiyat" qoyur. oz zeifliyinin adini
"heya" qoyur, yaxud oz tenbelliyinin sebebini Allah-tealanin onu bu cur yaratmasi ile izah edir. Dogrudan da insan ne ucun bu cur fikirlerle seadet qapisini oz uzune baglamalidir? Gunaha uzr getiren shexs, etdiyi gunahi ort-basdir edir ki, sonralar gunah etmek onun ucun rahat ve maneesiz olsun. Islam dininde gunaha uzr getirmek, bir nov ozunu ve muselmanlari aldatmaq hesab olunur. Zahiri gozel, batini ise bulashiqdir. Meselen, bazarda meyve satan bir shexs yaxshi meyveleri uste, xarablarini ise ashagi yiga. Gunaha uzr getiren shexs de bu movqededir. Ashagida qeyd edilen hedisde Imam Baqir (e) buyurur:
"Bir gun Islam Peygemberi (s) Medine bazarindan kecirdi. Erzaq mallari satan bir shexsi gordu. Peygember (s) ona buyurdu: Beh! Beh! Ne qeder gozel ve temizdir". Yeyintinin qiymetini sorushdu. Bu vaxt Allah terefinden O Hezrete xeber geldi ki, "elini yeyintinin icine sal ve altina bax". Peygember (s) bunu etdi. Bu zaman onun altindan bir nece eded xarab yeyinti cixdi. Peygember (s) o saticiya buyurdu:
ما اَراكَ اِلاّ وَقَدْ جَمَعْتَ خِيانَةً وَغِشّاً لِلْمُسْلِمِينَ
"Sen muselmanlara hem xeyanet edirsen, hem de onlari aldadirsan".
Insanlarin arasinda gunahlara muxtelif uzrler getirirler. Misal ucun: Insanin eqidesine aid uzrler, siyasi uzrler, ictimai uzrler, psixoloji uzrler, medeni uzrler, itisadi uzrler, herbi uzrler ve bashqalari.
Insanlarin eqidesi ile bagli olan uzrlerden biri qeza ve qeder meselesidir. Gunahkar shexse
"ne ucun gunah etdin?"-deyende, cavabinda deyir:
"Allahin teqdiri bele imish, qismetden qacmaq olmaz, ata-babalarimiz bu yolu getdiler, ona gore biz de onlarin davamcilariyiq". Bu kimi uzrlerle Allahin onlarin