Kitabxana

qafil eden amiller kimi qeyd olunmushdur. Neticede tekce qeflet yaradan perdelerin olmadigi halda, Allahi yada salmaq mumkundur.
Insani gunahdan uzaqlashdiran amillerden biri de onun oz shexsiyyetini tanimasi ve oz shexsiyyetine qarshi diqqetli olmasidir. cunki gunahlardan bir qismi insanin oz shexsiyyetine qiymet vermemesi neticesinde bash verir. Misal ucun, ushaq evde bir stekan sindirir. Bu vaxt o bu ishi ucun tenbeh olunur. Lakin o, qonaq qarshisinda bele bir hereket etse tenbeh olunmur. cunki ata ve yaxud ana qonaq yaninda oz shexsiyyetine qiymet verir, ozunu bu stekani sindirdigina gore ushagi danlamaqla ucuzlandirmaq istemir. Demeli, insan oz shexsiyyetine qiymet vererse, ozunu nezaretde saxlaya biler.
Quran nezerinde insan Allahin yer uzundeki xelifesi ve meleklerin secde etdiyi bir mexluqdur. Allah-teala butun yaranmishlari insandan otru xelq edib ve onun ixtiyarina verib.
"Casiye" suresinin 13-cu ayesinde oxuyuruq:
وَسَخَّرَ لَكُمْ ما فِي السَّماواتِ وَما فِي الاَْرْضِ جَمِيعاً مِنْهُ
"Allah goylerde ve yerde olan her sheyi size tabe elemishdir".
"Isra" suresinin 70-ci ayesinde oxuyuruq:
وَلَقَدْ كَرَّمْنا بَنِي آدَمَ
"Biz Adem ovladlarini (insanlari) eziz (kerametli) etmishik."
Bu ayenin axirinda ise buyurur:
وَ فَضَّلناهُمْ...
"Biz insanlari ustun tutmushuq".
"Tovbe" suresinin 38-ci ayesinde Allah-teala mominlere xitab edib buyurur:
أَرَضِيتُمْ بِالْحَيوةِ الدُّنْيا
"Dunya heyatinami razi oldunuz?!" Bu aye onu bildirir ki, insanin shexsiyyeti maddi dunyada her sheyden cox qiymetli ve ustundur. O, ozunu (iman ve eqidesini) bu dunyanin heyatina satmamalidir. Misal ucun, teze bir mashin alan shexs onu tozlu ve palciqli yollarda surmur. cunki onun bele bir mashini toz-torpaqli yolda surmeye heyfi gelir. Allah-teala da insani mexluqlarin en yaxshisi ve ozunun xelifesi yaradib. Heyf deyilmi ki, bele bir deyerli vucudunu gunah bataqliqlarinda mehv etsin.?! Heqiqeten insan oz deyer ve qiymetini duzgun basha dushse, pis ishlerin ardinca getmez. Amma ozunu puc ve zelil hesab eden shexsin her bir cinayet ve pislik etmeyi mumkundur.
"Zuxruf" suresinin 54-cu ayesinde oxuyuruq:
فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَاَطَاعُوهُ
"Firon oz qovmunun shexsiyyetini tehqir etdi. Sonra camaat ona itaet etdiler." Yeni Firon oz hokmleri ile evvelce camaati shexsiyyetsiz etdi. Onlar da ozlerini puc ve zelil bilenden sonra Fironun dediklerine tabe oldular. Amma bu tayfa oz shexsiyyetlerini itirmeseydi hec vaxt Firon kimi zalim ve shexsiyyetsiz bir padshaha tabe olmazdilar.
1. Imam Eli (e) buyurur:
اِنَّهُ لَيْسَ لاَِنْفُسِكُمْ ثَمَنٌ اِلاّ الْجَنَّةَ فَلا تَبِيعُوها اِلاّ بِها
"Sizin deyeriniz tekce behshitle evez olur. Behishtden bashqa bir sheye ozunuzu satmayin".
2. O Hezret bashqa bir hedisde buyurur:
قَبِيحُ بِذِي الْعَقْلِ اَنْ يَكُونَ بَهِيمَةً وَقَدْ اَمْكَنَهُ اَنْ يَكُونَ اِنْساناً
"Agilli bir varligin insan kimi yashamasi mumkun oldugu halda, onun heyvan kimi yashamasi cox pisdir".
3. Yene