Kitabxana

danisharaq bashqalarini aldadir, nefsani isteklere tabe olur. Bu veziyyetle eyni zamanda nefsini aldadib deyir ki, gordukleri, yaxshi emelden bashqa bir shey deyildir. Yaxud da bilerekden gorduyu pis emellerine goz yumur ve ya etdiyi xetalari oz nezerinde ehemiyyetsiz, kicik bir ish kimi qebul edir.
Vehy menbeyinden neshet tapan bu dualar insani Allahla kizli munacat, raz-niyaz, xelvet yerde, Allah dergahinda oz gunahlarini etiraf etmeye vadar edir ki, tovbe edib bagishlanmaq ucun yalniz Allaha teref qayitmagin zeruri olmasini iqrar etsin, gunah etdiyi yerleri axtarib tapsin. Meselen, Allahla raz-niyaz eden shexs Kumeyl duasinda bele deyir: Ey menim Allahim, ey menim Movlam! Sen menim ucun emr ve ferman verdin, amma men (bu emr deyil) oz hevayi-nefsime tabe oldum ve bu yolda gunahlarimi zinetlendiren dushmenin (sheytanin telqinlerinden) ozumu qorumadim. Nefsim meni bu ehtiraslarla qururlandirib aldatdi, ilahi qezavu-qeder de ona komek etdi. Neticede Senin mueyyen etdiyin bezi heddi-hududu ashdim, Senin bezi fermanlarindan boyun qacirtdim, muxalifet etdim. shekk yoxdur ki, gunahlari xelvet yerde bu sayaq etiraf etmek�hetta ozu ile Allah arasinda ve ruhun en cetin haleti olmasina baxmayaraq�insanlar ucun camaat icinde etiraf etmekden daha asandir. Eger insan bu ishi (gunahi etiraf etmeyi) laziminca, kamil suretde yerine yetirse, onun sher ishlere sovq eden napak ve tugyanci nefsinin aludeliklerden yungulleshmesinde, seadet yolunda irelileyib xeyir kesb etmesinde xeyli tesirli olacaq, boyuk meqama nail olacaqdir.
Nefsi cirkinliklerden paklamaq, saflashdirmaq isteyen her kes ilk novbede nefsi ucun qeyd olunan xelvetgahlar tapmali, tam azadliq sheraitinde tefekkure, nefsini hesab-kitabina meshgul olmalidir. Bu ish ucun en yaxshi yol budur ki, insan mesum Imamlarimizdan gelib catan derin menali ve insanin ruhuna, nefsin derinliklerine ishleyen dualari muntezem suretde ve tam diqqetle oxusun. Meselen, Imam Seccad (eleyhis-salam)-dan gelib catan ve Ebu Hemze Somali adi ile meshhur olan duada oxuyuruq ki:
Ey menim Perverdigarim! Seni and verirem oz lutf ve keremine, pis emellerimin ustune perde cekmekle ort, meni tenbeh etmekden kec! Perde cekmekle ort cumlesinden melum olur ki, insanin zatinda gunahlarinin ortulmesine xususi isteyi, meyli var. Bu cumle ise hemin meyli heyecana getirir ki, nefsin heqiqetine diqqet yetirsin, tedricen bu ishleri etiraf etsin. Bu merheleden sonra duanin sonraki cumlesini oxuyur:
Eger bu gun Senden bashqa bir kes gunahlarimdan agah olsaydi, onlari etmezdim; ve eger gunahlarin cezasinin tez gelib catmasindan qorxsaydim, hokmen onlardan uzaq olardim. Nefsin heqiqetini etiraf ve etdiyi bed emellerin ortulmesine son derece meyllli olmasi onu Allahdan tovbe, efv ve megfiret istemeye sovq edir ki, Allahin, onun gorduyu ishler sebebi ile dunyevi ve ya axiret cezalandirmasi neticesinde