Kitabxana

ve ne de qadinin heysiyyet ve kerameti ile ziddiyyetli deyildir. Bu mesele onun allah terefinden mueyyen edilen tebii huquqlarina tecavuz de sayilmir. eger ictimaiyyetin umumi menafeyine riayet olunmasi meqsedi ile qadin ve ya kishi oz reftar ve davranishlarinda mueyyen heddi-hududu gozlemeye vezifeli olursa, misal ucun, onlara "ele yol gedin ki, bashqalarini narahat etmeyin, onlarin exlaqini normal haldan cixartmayin"-deyilse, onda teyin olunan bu normalari onlarin zindana salinmasi, qul hesab edilmesi adlandirmaq olmaz. Qeyd etdiyimiz kimi, bu mesele ayri-ayri ferdlerin insani heysiyyetine hec bir xelel getirmir ve onlarin azadliq huquqlarini da elinden almir. Hal-hazirda dunyanin inkishaf etmish bir cox olkelerinde kishiler ucun bele mehdudiyyetler movcuddur. eger her hansi bir kishi cilpaq halda, yaxud yataq paltarinda kuceye cixarsa, polis ona mane olar ve ictimai asayishi ppozduguna gore onu mes"uliyyete celb eder. eger ictimai ve exlaqi meslehetler ferdlerin oz reftarlarinda mueyyen xususi normalara riayet etmeyi (meselen, tam geyim formasinda ictimai yerlere cixmasini) lazim gorurse, bu kimi ishler ne qul olmaq, ne menevi mehbesde qalmaq, ne huquqlarin tapdanmasi ve ne de insan heysiyyetinin tehqir olunmasi sayilir. eksine olaraq, qadinin ozunu Islamin teyin etdiyi miqdarda ortmesi onun keramet ve ehtiraminin daha da aratmasina sebeb olur. cunki hicab alcaq tebietli, exlaqsiz shexslerin ona qarshi yonelmish menfur baxishlarinin ve tecavuz etmesinin qarshisini alir. Qadinin yuksek sherafeti teleb edir ki, onlar evden cixarken metanetli, agir ve vuqarli olsun, oz reftar ve davranishlarinda, geyiminde qesden kishilerin ehtiraslarini coshduran ve tehrik eden ishleri gormesin, emeli olaraq yarim cilpaq veziyyetde gezmekle kishileri ozune teref celb etmesin, naz-qemze ile yol gedib ishveli seslerle danishmasinlar. cunki bezen onlarin reftari, yol getmeyi, danishiq terzi ve s. hereketleri xarici muhitle qanunsuz elaqeler yaranmasinin muqeddimesi hesab olunur. evvelce ozumun mensub oldugum ruhani tebeqesinden misal vurum. eger bir ruhani umumi qanunlarin eksine olaraq ozu ucun yad olan bir qiyafe duzeltse, meselen, emmamesini yekeldib, saqqalini uzatmaqla, eline esa alib, ciynine eba atmaqla xususi bir terzde yol getse, bu qiyafenin ozu bir nov danishir ve etrafdakilara "mene ehtiram gosterin, menim ucun yol acin, menim qarshimda edebli olun ve elimi opun" sozlerini deyir. Hemcinin yuksek rutbeli zabit oz ayaqlarini yere mohkem cirpir ve etrafa nezer salmadan otkem yeriyir, danisharken sesini qalinlashdirir. onun da emelleri sanki dil acib danishir ve bir nov "menden qorxun, ureklerinizde menim xofumu saxlayin"-deyir. elece de qadinlarin xususi formali paltar geymesi, yol yerimesi, reftari ve emeli bir dunya soz catdira biler, feryad edib deyer ki, menim ardimca gelin, menimle mazaqlashin, menim onumde diz cokun, eshq